Przewodnik po Biblii – część CCLXV

Księga Mądrości (część I)

Księga Mądrości jest najmłodszą księgą Starego Testamentu. Większość egzegetów datuje ją na pierwszą połowę I w. przed Chr. Jej autor wykazuje znajomość greckiego przekładu Mądrości Syracha, który został dokonany ok. 130 r. przed Chr. Nie znamy autora księgi, a przypisywanie jej Salomonowi, który nie mógł być autorem dzieła napisanego dość czystą greką, tłumaczy się sławą, jaką cieszył się ten starożytny król Izraela z powodu swej mądrości (2 Krn 1, 12), jak również faktem, że od pewnego miejsca księgi autor zaczyna przemawiać jego ustami (6, 22-9, 18). Prawdziwym autorem Księgi Mądrości jest Żyd o kulturze greckiej, mocno zakorzeniony w wierze przodków, świadomy powierzonej narodowi żydowskiemu opatrznościowej misji przekazania światu objawienia Bożego. Ponadto autor okazuje się dobrym znawcą kulturowego i religijnego środowiska Egiptu, a zwłaszcza Aleksandrii. Język, styl, kultura religijna i filozoficzna, jak również ostre potępienie bałwochwalstwa praktykowanego wówczas w Egipcie i duże zainteresowanie, jakie autor okazuje temu krajowi, przemawiają za powstaniem tej księgi w Egipcie, najprawdopodobniej w Aleksandrii.

Autor, świadomy wpływu, jaki kultura hellenistyczna wywierała na umysły jego współwyznawców, a także widząc pogardę i prześladowania, jakie były udziałem Żydów wiernych Prawu i przymierzu z Bogiem, napisał dla nich tę księgę, aby podtrzymać ich i umocnić w wierności rodzimym tradycjom.

Ale nie zapomina też o poganach, z którymi usiłuje nawiązać dialog, zapoznając ich z Bogiem Żydów, ukazując im wyższość mądrości żydowskiej nad mądrością grecką; wyjaśniając źródło i bezsens bałwochwalstwa, wskazuje na jego nieprzydatność.

(„Przewodnik po Biblii”, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997 r.)