Wszystko co wiemy o ziemskim życiu Jezusa, zawiera się w gruncie rzeczy w czterech Ewangeliach należących do Nowego Testamentu. Było mało prawdopodobne, żeby życie wędrownego kaznodziei, działającego gdzieś w odległym zakątku imperium rzymskiego, znalazło miejsce w pismach rzymskich historyków, którzy ich zdaniem, mieli do uwiecznienia ważniejsze sprawy. Tacyt nawiązuje bardzo krótko do Jezusa, i to tylko z okazji wyjaśnienia, kim byli „chrześcijanie”, których Neron skazywał na śmierć. Nieco więcej przekazują nam o Jezusie historycy żydowscy. Klasyczną historię Żydów napisał Józef Flawiusz pod koniec I w. W jednym miejscu jego dzieła jest wzmianka o Jezusie, jako cudotwórcy, który był Mesjaszem i który został skazany na śmierć przez Piłata, ale później ukazywał się swoim uczniom. Ten fragment mógł być poprawiony później przez chrześcijańskich kopistów (czy Józef Flawiusz mógł nazwać Jezusa Mesjaszem?), ale w głównych zarysach jest prawdopodobnie autentyczny. Inne tradycje żydowskie o Jezusie zachowały się w pismach rabinackich. Mówią one, że Jezus uprawiał magię, zwodził ludzi i twierdził, że nie przyszedł znieść Prawa ani cokolwiek do niego dodać. Został powieszony w wigilię Paschy za głoszenie herezji i oszukiwanie ludzi; ponadto miał pięciu uczniów, którzy uzdrawiali chorych. Daje to pewne pojęcie o tym, co myśleli o Jezusie ludzie podzielający poglądy Sanhedrynu, rady żydowskiej, która orzekła, że „winien jest śmierci”. Nowsze odkrycia nie zmieniają ogólnego obrazu. Zwoje znad Morza Martwego, znalezione w Qumran, biblioteka sekty żydowskiej istniejącej tuż przed Jezusem i w czasie Jego działalności, rzucają światło na świat myśli starożytnej Palestyny, ale nie zawierają najmniejszej wzmianki o Jezusie. To co mówią one o członkach sekty i ich wrogach nie dotyczy historyczności Jezusa. Bardziej obiecującym źródłem informacji są rozmaite „ewangelie” nie należące do Nowego Testamentu. Znane są wprawdzie od dawna, ale odkrycie w ostatnich latach Ewangelii Tomasza w Nag-Hammadi w Egipcie wzbudziło nimi nowe, szczególne zainteresowanie. Dzieło to zawiera zbiór powiedzeń przypisywanych Jezusowi. Są  one oczywiście przeredagowane przez radykalnych chrześcijan, ale istnieje możliwość, że tu i ówdzie, w tym czy innym podobnym dokumencie zachowały się fragmenty autentycznych przekazów o Jezusie. Niemniej jednak fakt, że wczesny Kościół nie włączył ich do kanonu Pisma Świętego, nie wróży tym poszukiwaniom większego powodzenia. Wynika stąd, że w praktyce musimy naszą wiedzę o Jezusie opierać wyłącznie na Nowym Testamencie. W ramach Nowego Testamentu pole badań ogranicza się do Ewangelii. Listy Pawła i innych autorów apostolskich zawierają niewiele wzmianek na temat ziemskiego życia Jezusa, co nie znaczy, że nie doceniali oni znaczenia Jego działalności jako faktu historycznego i nie pozostawali pod silnym wpływem Jego nauki.

(„Przewodnik po Biblii”, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997 r.)