11, 1-17 Złamanie przymierza

Nadal obowiązują warunki przymierza zawartego przez Boga z Jego ludem na Synaju po wyjściu z Egiptu (zob. Pwt 5nn). Juda, trwająca w nieposłuszeństwie wobec Prawa Bożego i w bałwochwalstwie, złamała to przymierze i ściągnęła na siebie przekleństwo (zob. Pwt 11, 26-28; 27).

Wydaje się, że ten rozdział odpowiada okresowi reakcji na reformy Jozjasza (2 Krl 23).

11, 18-12, 17 Spisek na życie Jeremiasza

Działalność Jeremiasza wzbudziła taki gniew, że mieszkańcy Anatot, jego rodzinnego miasta, chcieli go zabić (18-23). Wykrycie spisku skłania Jeremiasza do refleksji, dlaczego Bóg pozwala, żeby złoczyńcom powodziło się w życiu (12, 1-4). Nie on pierwszy i nie ostatni zadaje sobie to pytanie (zob. Ps 73; Ha 1, 12-13). W odpowiedzi Bóg mówi mu, że najgorsze dopiero nadejdzie (5-6)! Mimo wszystko Bóg ukarze (7-13), a później odnowi (14-17).

Gęstwina Jordanu (12, 5): Jordan płynie poniżej poziomu morza od jeziora Galilejskiego do Morza Martwego; w czasach Starego Testamentu jego brzegi przeważnie porośnięte były gęstym wilgotnym lasem, który był schronieniem dla dzikich zwierząt.

Dom, dziedzictwo (7), winnica (10): metafory oznaczające naród.

13 Przepaska na biodra

Bóg posługuje się tutaj metaforą, żeby przekazać swoja naukę. Prorocy często wyrażają czynem to, co mają do obwieszczenia (zob. rozdz. 18; 19; 32). Czyny często przemawiają lepiej niż słowa i zapadają w pamięć. Jeremiasz nie czuł żadnej satysfakcji, kiedy zapowiadał zemstę Boga (17), nawet jeżeli domagał się jej przedtem (11, 20).

w. 4: Eufrat symbolizuje niewolę i wygnanie narodu. Dzieli go ok. 560 km od Jerozolimy.

Król i królowa (18): prawie na pewno Jojakin i Nechuszta (zob. 2 Krl 24, 8-16).

(„Przewodnik po Biblii”, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997 r.)