3 Złoty posąg i rozpalony piec

Mijały lata i Nabuchodonozor zapomniawszy, że kiedyś uznał Boga Daniela za najwyższego, wznosi złoty posąg wysokości 27 m i każe wszystkim swoim poddanym oddawać mu cześć. Ale przyjaciele Daniela odmawiają. Wiedzą, że Bóg może uratować ich od straszliwej śmierci, chociaż nie wiedzą, czy będzie chciał to uczynić (17). Bez względu jednak na konsekwencje nie chcą Go zdradzić (18). Kiedy wrzucano ich do pieca, płomień zabił wrzucających i przepalił więzy, którymi byli skrępowani, ale im samym nie wyrządził najmniejszej szkody. Wtedy jeden z trzech przyjaciół, Azariasz, wznosi modlitwę do Boga, uznając Jego sprawiedliwość i błagając Go o pomoc. Bóg wysłuchuje prośby. Zsyła im swojego anioła, który przechadza się z nimi pośród ognia. W hołdzie wdzięczności trzej młodzieńcy intonują wspaniałą pieśń, w której wzywają wszystkie stworzenia i dzieła Boże do wielbienia Pana. król znowu jest zmuszony do oddania czci ich Bogu.

 Satrapa (2): jedno z licznych staroperskich słów występujących w Księdze Daniela. Świadczą one, że język Żydów przyswoił liczne wyrazy perskie; księga nie mogła więc powstać pod okupacja perską (VI-IV w.) – mogła natomiast później.

w. 5: W oryginale słowa greckie na określenie instrumentów muzycznych używanych w Mezopotamii. Wpływ kultury greckiej na większą skalę dotarł do Żydów w IV-III w. przed Chr. Grecy po wyparciu Persów przejęli rządy, kolonie greckie były rozsiane niemal po całym świecie, a greccy żołnierze służyli w wielu armiach.

Piec (6): prawdopodobnie do wypalania cegieł, otwarty od góry i z otworem u dołu, przez który król mógł widzieć Daniela i jego przyjaciół.

3, 98-4, 34 Szaleństwo króla

Sam Nabuchodonozor poświadcza tę niezwykłą historię (3, 98-4, 15; 4, 31-34). Być może przeczuwając, że ten sen jest przeciwko niemu, nie zwraca się od razu do Daniela (3-5). Zakłopotanie Daniela wyraźnie wskazuje, że nie chce, żeby król chorował, ale ten, powodowany pychą ze swoich osiągnięć (archeologia pokazuje, że rzeczywiście miał się czym chwalić),lekceważy mądre rady Daniela. Opanowuje go rzadko spotykana forma obłędu: wydaje mu się, że jest zwierzęciem.

(Znane są przypadki pacjentów zdradzających podobne objawy: błąkanie się po otwartej przestrzeni i żywienie się trawą i wodą.) Bóg  jednak działa w głębinach teraz pokornego umysłu i kiedy król zaczyna czcić jednego prawdziwego Boga, odzyskuje rozum. Trudno się spodziewać, żeby ówczesne oficjalne  kroniki otwarcie wspominały o tak upokarzającej chorobie. W każdym razie nie znamy żadnych starożytnych tekstów mówiących o wydarzeniach ostatnich lat życia Nabuchodonozora. Natomiast Nabonid, jego następca, cierpiał na zaburzenia umysłowe; być może księga łączy te dwie postaci.

w. 30.100 i 4, 31-32: Pewne odniesienia do Ps i Iz mogą wskazywać na wpływ Daniela na króla

Siedem okresów (4, 13): tutaj, jak i gdzie indziej w Księdze Daniela, czas nie jest określony.  Chodzi o czas ograniczony i wyznaczony przez Boga.

(„Przewodnik po Biblii”, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997 r.)