46-51 PROROCTWA PRZECIW NARODOM

Jeremiasz, tak samo jak Izajasz, widzi, że Bóg kieruje historią całego świata, a nie tylko jego małej części. Bóg zwalcza zło wszędzie, gdziekolwiek się pojawi. Te rozdziały zawierają kilka najwspanialszych fragmentów poetyckich w księdze.

46, 1-26 Egipt

Wersety 1-12 opisują klęskę pod Karkemisz w 605 r. przed Chr. Wersety 13-26 zapowiadają najazd Nabuchodonozora na Egipt (nastąpił w 568 r. przed Chr.). Izajasz i Ezechiel także prorokowali przeciw Egiptowi: Iz 19-20; Ez 29-32.

w. 9: Chodzi tu o najemników z Sudanu (Etiopii) i Libii (Put).

Apis (15): egipski święty byk. Bóg obalił bogów Egiptu.

46, 27-28 Pociecha dla Izraela

47 Filistea

Zob. też Iz 14, 28-32. Faraon Necho sprawował kontrolę nad Gazą w czasie swojego marszu na północ w 609 r. przed Chr., ale miasto często zmieniało władcę. Zagłada ma przyjść z północy, z ręki Babilończyków. Nabuchodonozor musiał podbić miasta filistyńskie w czasie kiedy pacyfikował Judę w 587 r. przed Chr. Inne proroctwa: Ez 25, 15nn.;Am 1, 6-8; So 2, 4-7; Za 9, 5-7.

Gaza, Aszkelon (1.5): miasta filistyńskie

Kaftor (4): Kreta, wyspa skąd Filistyni przybyli.

Anakici (5): lud olbrzymów związany z Filistynami (Joz 11, 22). Ale może to być tutaj niewłaściwe słowo.

48 Moab

Wydaje się, że Moab, Ammon i Edom połączyły się z Judą w rebelii przeciw Nabuchodonozorowi (27, 1-3). Prawdopodobnie zaatakował te kraje w czasie, kiedy tłumił opór Judy. Inne proroctwa: Ez 25, 8-11; Am 2, 1-3; So 2, 8-11.

Nebo (1): miasto, nie góra.

Kemosz (7, 13): główny bóg Moabu. Betel był sanktuarium wzniesionym w Królestwie Północnym (Izraelu) dla przeciwstawienia się Jerozolimie.

Arnon (20): rzeka, kiedyś wyznaczająca północną granicę Moabu.

Dibon (22): stolica.

Róg (25): symbol władzy, siły, potęgi.

Kir-Cheres (31): pierwsza stolica Moabu; dzisiaj Kerak w Jordanii.

w. 37: znak żałoby.

(„Przewodnik po Biblii”, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997 r.)