III Niedziela zwykła (Mt 4, 12-23)

Ewangelia tej niedzieli ukazuje Jezusa u początku Jego działalności, która jest wezwaniem do nawrócenia i pójścia za Nim, aby wejść do królestwa niebieskiego.

4, 12-17. Ośrodkiem swojej działalności Jezus czyni miasto Kafarnaum (w. 13). To miasto leżące na brzegu Jeziora Galilejskiego, może być nieomal symbolem regionu. Bogate w zasoby naturalne, położone u zbiegu szlaków handlowych, miało ludność mieszaną, w której tylko trzecią część stanowili Żydzi […].

Region ten, różnorako nazywany (w. 15), w czasach Izajasza (około 734-721 przed Chr.) najechali Asyryjczycy, którzy zniszczyli go i splądrowali. Część jego mieszkańców wywieziono, a z zagranicy sprowadzono inne grupy etniczne w celu kolonizacji tych obszarów. Dlatego w Biblii powstała nazwa „Galilea pogan”. Ziemia ta – jak podkreśla ewangelista – pierwsza otrzymała światło zbawienia i nauczania Mesjasza. W ten sposób spełniają się proroctwa z Iz 8, 23-9,1. Wobec bliskości królestwa niebieskiego nauczanie Jezusa jest pilnym wezwaniem do „nawrócenia” (w. 17). W wielu przekładach „nawracajcie się” tłumaczy się jako „czyńcie pokutę”, ponieważ na tym polega najgłębszy sens nawrócenia. „Pokuta oznacza wewnętrzną przemianę serca i pod wpływem słowa Bożego i w perspektywie królestwa Bożego. Ale pokuta oznacza również przemianę życia zgodnie z przemianą serca i w tym znaczeniu czynienie pokuty dopełnia się w owocach pokuty godnych nawrócenia; całe życie staje się procesem nawrócenia, a zatem zmierza do stałego postępu ku lepszemu. Czynienie pokuty zatem jest czymś autentycznym i skutecznym jedynie wówczas, gdy wyraża się w aktach i czynach pokutnych. W tym sensie pokuta […] oznacza ascezę, to jest konkretny wysiłek człowieka wspartego łaską Bożą, aby stracić swe życie dla Chrystusa, co jest jedynym sposobem, by je zyskać; aby porzucić dawnego człowieka i przyoblec się w człowieka nowego; aby przezwyciężyć w sobie to, co cielesne, by zwyciężyło to, co jest duchowe; aby nieustannie wznosić się od rzeczy, które są na ziemi, do tych, które są w górze, gdzie przebywa Chrystus” (św. Jan Paweł II, Reconciliatio et paenitentia 4).

4, 18,23. Chociaż przepowiadanie Jezusa (4, 17) jest takie samo jak Jana (3, 2), to jednak w odróżnieniu od Jana Chrzciciela, który głosi bliskość królestwa, Pan zaczyna ustanawiać to królestwo w historii ludzkości przez swoje słowa i czyny. Wzywa pierwszych uczniów do pójścia za Nim i porzucenia wszystkiego. Z nich stworzy później grupę Dwunastu, na której zbuduje swój Kościół. Paradoksalnie Jezus wybiera rybaków, ludzi prostych, aby „wiedziano z całą pewnością, że wiara rodzi się z mocy Bożej, a nie dzięki uczoności i wymowie” (św. Hieronim, Komentarz do Ewangelii św. Mateusza 4, 19). Mimo to ustanowił ich jako „przewodników i nauczycieli oraz szafarzy swych Bożych tajemnic. Polecił im świecić jak pochodnia i oświetlać nie tylko krainę żydowską, ale każdą inną, która znajduje się pod niebem – wszystkich ludzi mieszkających na całej ziemi” (św. Cyryl Aleksandryjski, Komentarz do Ewangelii św. Jana 12, 1). Ewangeliści opisują natychmiastową, skuteczną odpowiedź apostołów na wezwanie Pana (BN, komentarz do Mt 4, 12-23).

W słowach Jezusa: „Pójdźcie za Mną…” zawiera się nie tylko wezwanie do przyjęcia misji apostolskiej, ale także do nawrócenia. To jest punkt zwrotny w ich życiu. Pod wpływem słowa Bożego natychmiast zostawili wszystko i poszli za Jezusem. Słowo Jezusa dotknęło głęboko ich serc, przemieniło czyniąc zdolnymi odpowiedzieć życiem na wezwanie Pana. Głoszona przez Kościół Ewangelia wzywa i zobowiązuje do natychmiastowego zerwania z grzechem i wejścia na drogę pokuty, aby przy pomocy łaski Bożej, która obficie płynie z przebitego boku Chrystusa, wziąć swój własny krzyż i naśladować Pana, bo królestwo niebieskie jest tuż, tuż! Już puka do drzwi. Czy będę zwlekał?

Marek Stankiewicz