List do Efezjan znacznie odbiega od innych listów Pawła. Nie ma w nim zwyczajowych osobistych pozdrowień, chociaż Paweł spędził kilka lat w Efezie i miał tam wielu przyjaciół. Apostoł nie omawia w nim konkretnych problemów ani nie przekazuje szczególnych informacji. Nawet w niektórych najstarszych rękopisach brak słów „w Efezie” (1, 10). Wydaje się więc prawdopodobne, że List do Efezjan miał być początkowo listem okólnym napisanym do grupy Kościołów na terenach obecnej zachodniej Turcji, wśród których Kościół w Efezie był najważniejszy. Wzmianki o uwięzieniu łączą ten list z listami do Filipian, Kolosan i do Filemona, innymi „listami więziennymi”. List do Efezjan jest pod względem zawartości myślowej najbardziej zbliżony do Listu do Kolosan. Ze względu na swój ogólny charakter w niewielkim stopniu rozjaśnia sytuację wczesnych Kościołów, chociaż nie ulega wątpliwości, że zaznaczyła się wówczas dominująca rola chrześcijan o przeszłości pogańskiej, którzy mieli poczucie wyższości wobec judeochrześcijan. Paweł był specjalnie oddelegowany do pracy wśród pogan, ale nie był rzecznikiem Kościoła podzielonego. Stąd wielkim tematem w tym liście jest chwalebny Boży plan zjednoczenia ludzi wszystkich narodów i kultur w Chrystusie (1, 10). Jako chrześcijanie wszyscy jesteśmy równi, stanowimy jedno i musimy wyrażać tę jedność w osobistych stosunkach i w sposobie zachowania.

1-3 WIELKI PLAN BOGA

1, 1-14 Odwieczny zamysł Boga

Paweł nie może wyjść z podziwu na myśl, że Bóg obdarzył nas swoją miłością, postanawiając od samego początku dzielić z nami swoje duchowe bogactwa i swoją chwałę „w Chrystusie” (kluczowy zwrot Listu do Efezjan). Chrystus znajduje się w samym centrum Bożego planu. Ten, kto w Niego wierzy, staje się wolny, uzyskuje przebaczenie, uczestniczy w Jego nowym zmartwychwstałym życiu, tworzy z Nim jedno, staje się Jego częścią i w Nim zostaje włączony do wielkiego planu na chwałę Bożą.

Tajemnica (9): żaden umysł ludzki nie byłby w stanie poznać intencji Boga. Zazwyczaj Paweł określa tym terminem „objawioną tajemnicę” Ewangelii.

1, 15-23 Modlitwa Pawła

Paweł czuje się wzruszony, kiedy słyszy o wierze i miłości tych chrześcijan. Modli się, żeby jeszcze lepiej rozumieli i uświadomili sobie swoje chwalebne przeznaczenie i moc, jaką mają do dyspozycji. Potęga, z jaką Bóg wskrzesił Chrystusa z martwych i przekazał Mu najwyższą władzę nad światem, działa także w nas!

(„Przewodnik po Biblii”, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997 r.)