Pierwsze listy

Daty pierwszych listów możemy uważać za prawie pewne. 1 i 2 List do Tesaloniczan były napisane w Koryncie, w czasie drugiej wyprawy misyjnej Pawła. Inskrypcja znaleziona w Delfach pozwala ustalić datę na ok. 50-51 r.

Paweł po swoim nawróceniu spędził kilka lat w Tarsie i miał czas na refleksję nad nową wiarą. Spędził później rok na nauczaniu w Antiochii i następnie dwa lata na pracy misyjnej, kładąc fundamenty licznych Kościołów w środowisku pogańskim. Paweł pisze więc swoje pierwsze listy, kiedy jego myśl chrześcijańska była już dojrzała; są to listy o wymowie głównie praktycznej, nie wymagały bowiem wielkich sformułowań prawd chrześcijańskich, które są tak charakterystyczne dla jego późniejszych listów.

Listy ewangeliczne

Drugą grupę listów możemy bez większego ryzyka datować na okres trzeciej wyprawy misyjnej. Paweł żeglował z Koryntu, w Grecji, do Efezu, gdzie zatrzymał się na jakiś czas, usłyszawszy o trudnościach, jakie przeżywa gmina w Koryncie. Otrzymał też od niej list. I właśnie 1 List do Koryntian  jest odpowiedzią o charakterze zasadniczo praktycznym, rzucającą światło na wiele problemów nękających nowo powstałą wspólnotę żyjącą w środowisku pogańskim, znanym ze swej niemoralności. Nie jest łatwo ustalić kontakty Pawła z Kościołem w Koryncie, chociaż 2 List do Koryntian dostarcza trochę informacji. Paweł mógł odwiedzić Korynt po napisaniu pierwszego listu i być może skierował do Koryntian inny list, który się nie zachował. W każdym razie nie ulega wątpliwości, że nie był zadowolony z postawy Koryntian wobec niego. Później do Koryntian wysłano Tytusa, który przyniósł Pawłowi wieści bardziej pocieszające. W 2 Kor Paweł wyraża więc ulgę i nadzieję na przywrócenie dobrych stosunków, przesyła wyrazy ostrzeżenia i zachęty dla Kościoła. Wkrótce potem Paweł osobiście odwiedza Korynt i stąd pisze swój słynny List do Rzymian. Spodziewał się wkrótce ich odwiedzić i być może chciał żeby poznali podstawy jego nauki, albo może chciał przygotować teren do swojej podróży do Hiszpanii. Sprawy potoczyły się jednak inaczej. Paweł udał się w podróż do Jerozolimy, gdzie został aresztowany. Przez jakiś czas przebywał w więzieniu w Cezarei. Później odwołał się do cesarza i przybył do Rzymu jako więzień.

(„Przewodnik po Biblii”, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997 r.)