1-25 BÓG PRZEMAWIA DO JUDY I JEROZOLIMY

1 Powołanie Jeremiasza

W 627 r. przed Chr. Jeremiasz ma prawdopodobnie ponad 20 lat i nie chce być rzecznikiem Boga, tak jak kiedyś Mojżesz (Wj 3, 10-4, 17). Jedno wie na pewno: jego misję powierzył mu sam Bóg. „Pan skierował do mnie…  słowo”, jak refren przewija się przez całą księgę, od początku do końca. Na tym opiera się jego pewność i to zmusza go do mówienia.

Migdał… czuwający (11-12): w języku hebrajskim gra słów. Migdał jest pierwszym krzewem, który kwitnie wczesną wiosną. Czyny Boga następują po Jego sowach równie szybko.

w. 13: Babilonia jest jak kocioł, którego wrząca zawartość ma za chwilę wylać się na Judę. W tym okresie historii żydowskiej nieszczęścia zawsze przychodziły z północy; najpierw potężne armie asyryjskie, później zaś, za czasów Jeremiasza, Babilończycy.

2-3, 10 Bóg oskarża swój lud o niewierność

Narody pogańskie są przynajmniej wierne swym bożkom (10-11). Nie można tego powiedzieć o ludzie żywego Boga. Seria wymownych obrazów ukazuje winę ludu Bożego. Woli on czerpać z własnej skażonej wody niż z czystego źródła, którym jest Bóg (13). Są bardziej skłonni zwrócić się o pomoc do Egiptu i Asyrii niż do Boga (18). Winorośl, którą jest Izrael, zmieniła się w dziki krzew (21). Naród, tak jak żona, która stała się zwykłą prostytutką, ugania się za obcymi bogami (2, 23-25; 3, 1-10).

Baal (2, 8): bóg kananejski.

Kittim… Kedar (2, 10): od zachodu (Cypr) do wschodu (Kedar jest w Arabii), tzn. cały świat [pogański.

2, 13: por. słowa Jezusa w J 4, 13-15; 7, 37.

Memfis [czyli Nof] i Tachpanches (2, 16): miasta egipskie; Nof koło Kairu; Tachpanches jest miastem nadgranicznym we wschodniej Delcie Nilu, na szlaku prowadzącym do Palestyny.

Obcy (2, 25): pogańskie bożki.

3, 1: było to zakazane; zob. Pwt 24, 1-4.

3, 6-10: „Izrael” znaczy tutaj Królestwo Północne, którego ludność została uprowadzona sto lat wcześniej, w 722 r. przed Chr. (w. 8). Reformy religijne króla Jozjasza (rozpoczęte w 621 r. przed Chr.), chociaż były gruntowne, nie zmieniły serca narodu.

(„Przewodnik po Biblii”, Oficyna Wydawnicza „Vocatio”, Warszawa 1997 r.)