Uroczystość Rocznicy Poświęcenia Kościoła Własnego (Mt 16, 13-19)

Ostatnia niedziela października to nasza parafialna uroczystość. Obchodzimy dziś rocznicę poświęcenia naszej pięknej świątyni. W liturgii słowa czytany jest fragment Ewangelii według św. Mateusza, opisujący wyznanie wiary Piotra i zapowiedź jego prymatu.

Zgodnie z opisem św. Mateusza epizod ten dotyczy dwóch różnych rzeczy, ściśle jednak ze sobą związanych – wyznania wiary Piotra i obietnicy jego prymatu. W odróżnieniu od tych wszystkich, którzy nie potrafili odkryć, kim jest Jezus (w. 14; por. 14, 2; 16, 2-4 itd.), Piotr jednoznacznie wyznaje, że Jezus jest obiecanym Mesjaszem i Synem Boga. „Wszystkich apostołów zapytuje Pan, co o Nim ludzie sądzą. Dopóki powtarzają oni chwiejne opinie ciemnoty ludzkiej, jednakową wszyscy dają odpowiedź. Gdy jednak padło pytanie, za kogo uczniowie Go uważają, pierwszy wyznaje Pana ów, co pierwszą piastuje godność w gronie apostołów” (św. Leon Wielki, Mowa 4 w rocznicę wstąpienia na Stolicę Piotrową 3, 2). Jednakże to wyznanie Piotra przedstawia nie tylko misję Jezusa – bycie Mesjaszem – lecz także Jego najgłębszą istotę: Jezus jest Synem Boga. Jest to pełne wyznanie tego, kim jest Jezus, takie samo, jakie składamy my, chrześcijanie, zjednoczeni z Piotrem. Tego wyznania nie można jednak dokonać tylko z poziomu doświadczenia ludzkiego – musi ono być uczynione z poziomu wiary. Dlatego św. Leon wielki tak objaśnia słowa Pana (w. 17): „Błogosławiony jesteś, bo Ojciec mój ciebie oświecił; nie dałeś się zwieść ziemskim mniemaniom, bo światło niebieskie było ci natchnieniem, że nie ciało i krew, jeno objawił Mnie tobie Ten, którego jestem Synem Jednorodzonym” (tamże). Dlatego słowa wyznania Piotra powinny być rozumiane w sensie dosłownym – nie ma żadnej metafory w wyznaniu, że Jezus jest Synem Boga – gdyż wypowiada je on dzięki objawieniu otrzymanemu od Ojca (por. KKK 441-442). Skoro wyznanie Piotra jest darem Boga, jest nim również łaska, którą Pan mu teraz obiecuje (w. 18-19), a której później mu udzieli (por. J21, 15-23) – władza związywania i rozwiązywania w Kościele założonym przez Chrystusa. „A ja tobie powiadam, mówi dalej, co się wykłada: jak mój Ojciec objawił ci moje bóstwo, tak i ja daję ci poznać twoje wyniesienie – iżeś ty jest opoka, tzn. jam ci wprawdzie sam jest opoką niewzruszoną, jam kamieniem węgielnym, co czyni oboje jednym (Ef2, 14. 20), jam fundamentem, poza którym nikt innego nie może założyć (1Kor 3, 11), ale także i ty jesteś opoką, ponieważ moją władzą jesteś ugruntowany, a przez to uczestniczysz w mojej własnej mocy. ‘’A na tej opoce zbuduję Kościół mój, a bramy piekielne go nie zwyciężą’’ (Mt 16, Mk 8, Łk 9). Na tym umocnieniu, powiada, wieczną zbuduję świątynię, na potędze tej wiary wzniesie się niebosiężny gmach mego Kościoła” (św. Leon Wielki, Mowa 4 w rocznicę wstąpienia na Stolicę Piotrową 3, 2).W innym miejscu Ewangelii (18, 18) Jezus również obiecuje władzę związywania i rozwiązywania (w. 19). Dlatego tradycja widziała w Piotrze znak jedności Kościoła. „Co prawda prawo używania tej władzy przeszło i na innych apostołów, co prawda ustanowienie, zawarte w tym powiedzeniu, rozszerzyło się na wszystkich książąt Kościoła, nie bez powodu jednak jednemu w szczególności powierza się to, co ma być udziałem wszystkich. Dlatego Piotr osobno tę władzę otrzymuje, ponieważ wszyscy inni, dzierżący władzę w Kościele, na wzór Piotra mają rządzić” (tamże 3, 3). Od samego początku rozumiano, że ten dar Piotra  jest też przekazywany jego następcom -   biskupom Rzymu. Jest to doktryna o prymacie, która – oprócz nieomylności papieża przemawiającego „ex cathedra” – była zdefiniowana jako dogmat wiary w konstytucji dogmatycznej „Pastor Aeternus” I Soboru Watykańskiego i potwierdzona  w późniejszych dokumentach. „Biskup Kościoła Rzymskiego, w którym trwa urząd udzielony przez Pana samemu Piotrowi, pierwszemu z apostołów, a który ma być przekazywany jego następcom, jest głową Kolegium Biskupów, zastępcą Chrystusa i pasterzem całego Kościoła tutaj na ziemi. Dlatego, z racji swego urzędu, posiada on najwyższą, pełną, bezpośrednią i powszechną władzę zwyczajną w Kościele, którą może wykonywać zawsze w sposób nieskrępowany” (Kodeks prawa kanonicznego, kan. 331; por. II Sobór Watykański, Lumen gentium 18). Święci widzieli w miłości do Kościoła i do papieża znak prawdziwego umiłowania Chrystusa. „kto jest nieposłuszny wobec Chrystusa na ziemi [tj. papieża], zastępującego Chrystusa w niebie, ten nie będzie miał udziału w owocu krwi Syna Bożego” (św. Katarzyna ze Sieny, Listy 207; BN, komentarz do Mt 16, 13-20).

Marek Stankiewicz